23.3.12

HERMANN COHEN'S JEWISH THOUGHT

Instytut Filozofii
Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach


zaprasza na seminarium

Dr. Hartwiga Wiedebacha (Archiwum Hermanna Cohena w Zurychu)

pt. Hermann Cohen's Jewish Thought: "Religion of Reason Out of the Sources of Judaism"

Seminarium odbędzie się 23-24, 28-30 maja w pokoju nr 327 w budynku Wydziału Nauk Społecznych UŚ (Katowice, ul. Bankowa 11, III piętro) o godz. 10:00.

Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych!

ALLGEMEINE PSYCHOLOGIE NACH KRITISCHER METHODE - PAULA NATORPA (1912)

Zakład Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej
Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach


zaprasza na sympozjum:

Allgemeine Psychologie nach kritischer Methode - Paula Natorpa (1912)

W czwartek 26 kwietnia 2012 roku w Instytucie Filozofii UŚ odbędzie się kolejne - organizowane przez Zakład Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej - sympozjum z cyklu: Wielcy Filozofowie i ich dzieła.

Spotkanie odbędzie się w sali sympozjalnej III Wydziału Nauk Społecznych UŚ (Katowice, ul. Bankowa 11, IV piętro) o godz. 10:00.

Program sympozjum:
prof. dr hab. Marek Maciejczak (PW) - Jedność systemowa w "Krytyce czystego rozumu"
prof. dr hab. Andrzej J. Noras (UŚ) - Historia pojęcia świadomości jako relacji w filozofii świadomości Paula Natorpa
dr Dariusz Bęben (UŚ) - Binswanger a Natorp. O początkach psychologii egzystencjalnej
dr Tomasz Kubalica (UŚ) - Relacjonizm w filozofii świadomości P. Natorpa

Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych!

Program sympozjum

22.1.12

DER BEGRIFF DER GESCHICHTE IM MARBURGER UND SÜDWESTDEUTSCHEN NEUKANTIANISMUS UND SEINE AKTUALITÄT

Termin: Do. 22. März – Fr. 23. März 2012

Ort: École normale supérieure, 45 rue d’Ulm, 75005 PARIS – Salle des Actes

Zusagen eingeladener Redner:
F. Capelleires (Caen/Paris): German philosophy of history in late XIX century French neo-Kantianism
E. Dufour (Grenoble): Le concept d'histoire chez Natorp
M. Delaunay (Paris) – Cohen und Rickert: Abbruch geschichtsphilosophischen Denkens
A. Dewalque (Liège) – Rickerts Theorie der Geschichtswissenschaft: Argumente pro und contra
G. Edel (Wyk auf Föhr) – Hermann Cohen: Philosophie der Philosophiegeschichte als methodisches Mittel der Entwicklung und Darstellung philosophischer Theorie. Ein Zirkel?
P. Fiorato (Sassari) – Hermann Cohen über "die Kontinuität der Motive in der Weltgeschichte"
W. Flach (Würzburg) – Philosophie der Geschichte und Philosophie der Historie. Heinrich Rickerts differenzierte Kulturwissenschaftskonzeption
Ch. Krijnen (Tilburg) – Geschichtsphilosophie bei Kant, im Neukantianismus und im gegenwärtigen Kantianismus
A. Noras (Katowice) – Nicolai Hartmanns Metaphysik der Geschichte und der Neukantianismus
K.W. Zeidler (Wien) – Geschichte und System im Marburger Neukantianismus

Call for Papers

Programm

Donnerstag, 22.03.12
13.30 Empfang
13.45-14.45 Werner Flach (Würzburg): Philosophie der Geschichte und Philosophie der Historie. Heinrich Rickerts differenzierte Kulturwissenschaftskonzeption
14.45-15.45 Oliver Scholz (Münster) Individuelle Wirklichkeit und die Formen der Abstraktion: Zur frühen Debatte über Heinrich Rickerts Logik der historischen Begriffsbildung
15.45-16.15 Kaffeepause
16.15-17.15 Arnauld Dewalque (Liège): Rickerts Theorie der Geschichtswissenschaft: Argumente pro und contra
17.15-18.15 Aviezer Tucker (Texas – Austin): The Historical and Theoretical Sciences. The contemporary relevance of Southwestern Neo-Kantianism
18.15-19.15 Vladimir Belov (Saratov): Der Begriff der Geschichte im russischen Neukantianismus. Ein Vergleich zwischen Cohen, Kahan und Gordon

Freitag, 23.03.12
9.00-10.00 Christian Krijnen (Tilburg/Amsterdam): Geschichtsphilosophie bei Kant, im Neukantianismus und im gegenwärtigen Kantianismus
10.00-11.00 Marion Heinz (Siegen): Reinhold als Quelle südwestdeutscher Geschichts- und Kulturphilosophie?
11.00-11.30 Kaffeepause
11.30-12.30 Jean-Marc Tétaz (EHESS): Die Dilthey-Kritik Heinrich Rickerts: Transzendentale Wende zwischen Anthropologie und Hermeneutik
Mittagspause
14.00-15.00 Eric Dufour (Grenoble): Le concept d'histoire chez Natorp
14.00-15.30 Kaffeepause
15.30-16.30 Geert Edel (Wyk auf Föhr): Hermann Cohen: Philosophie der Philosophiegeschichte als methodisches Mittel der Entwicklung und Darstellung philosophischer Theorie. Ein Zirkel?
16.30-17.30 Kurt Walter Zeidler (Wien): Geschichte und System im Marburger Neukantianismus
17.30-18.30 Nina Dmitrieva (Moskau): Geschichts- und Gegenwartskonzepte im russischen Neukantianismus: Boldyrev, Gawronsky, Gordin, Lanz

Samstag, 24.03.12
09.00-10.00 Pierfrancesco Fiorato (Sassari): Hermann Cohen über "die Kontinuität der Motive in der Weltgeschichte"
10.00-11.00 Andrzej Noras (Katowice): Nicolai Hartmanns Metaphysik der Geschichte und der Neukantianismus
11.00-11.30 Kaffeepause
11.30-12.30 Fabien Capelleires (Caen): German philosophy of history in late XIX century French neo-Kantianism

Die Tagung wird veranstaltet durch Marc de Launay (Paris) und Christian Krijnen (Tilburg/Amsterdam) und finanziert durch das „Archives Husserl de Paris“ und die „Netherlands Organisation for Scientfic Research“ (NWO). Sie ist öffentlich zugänglich; Anmeldung ist nicht erforderlich.

IDEA TRANSCENDENTALIZMU. OD KANTA DO WITTGENSTEINA

Red. Przemysław Parszutowicz i Maciej Soin.
Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2011.
ISBN 978-83-7683-014-8.

Spis treści

Od redakcji
Artur Banaszkiewicz: Kantowskie pojęcie poznania transcendentalnego
Marek Maciejczak: Jedność systemowa w Krytyce czystego rozumu Immanuela Kanta
Andrzej Lorenz: Problem „rzeczy samych w sobie” w filozofii transcendentalnej Kanta — próba rekonstrukcji na podstawie analizy językowej
Radosław Kuliniak: Immanuela Kanta Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft
Wojciech Włoch: Kantowskie pojęcie filozofii prawa
Tomasz Kubalica: „Przewrót kopernikański” Immanuela Kanta a teoria odbicia
Marcin Poręba: Dwa pojęcia aprioryczności
Dorota Leszczyna: Recepcje filozofii transcendentalnej Immanuela Kanta w XIX-wiecznej Hiszpanii
Andrzej J. Noras: Transcendentalizm Hermanna Cohena
Wojciech Hanuszkiewicz: Koncepcja estetyki transcendentalnej w ujęciu Hermanna Cohena
Andrzej Lisak: Alois Riehl — filozofia transcendentalna a realizm
Marek Szulakiewicz: Filozofia transcendentalna i metafizyka
Bolesław Andrzejewski: Problem języka i komunikacji w świetle filozofii transcendentalnej
Przemysław Parszutowicz: Idea krytyki poznania w filozofii Ernsta Cassirera
Leszek Kopciuch: Nicolaia Hartmanna krytyka Kantowskiego podmiotu transcendentalnego w etyce
Jakub Duraj: Heidegger: praktyczne umotywowanie problematyki transcendentalnej
Mateusz Bonecki: Transcendentalna refleksja nad poznaniem obiektywizującym i jej redefinicja w duchu nauk humanistycznych
Norbert Leśniewski: Ontologizacja transcendentalizmu. Historyczno-intencjonalny aspekt Heideggerowskiej interpretacji Krytyki czystego rozumu Kanta
Andrzej Przyłębski: Hermeneutyka wobec transcendentalizmu
Rafał Michalski, Agata Zwolińska: Między fenomenologią a transcendentalizmem — motywy kantowskie w filozofii Helmutha Plessnera
Krzysztof Śnieżyński: Karl Rahner i transcendentalna odnowa teologii
Włodzimierz Heflik: Logika jako zwierciadlany obraz świata. Próba transcendentalnej interpretacji Traktatu Wittgensteina
Maciej Soin: Wittgenstein i transcendentalizm

26.12.11

„NOWE ONTOLOGIE” TRADYCJA POSTNEOKANTYZMU W NIEMCZECH I ROSJI

Collegium Maius UJ (sala Kazimierza Wielkiego)
Kraków, ul. Jagiellońska 15
10–11 stycznia 2012 roku
Organizator: Zakład Historii Filozofii IF UJ

Harmonogram obrad

10 stycznia 2012 roku (wtorek)

11.15–11.30 uroczyste otwarcie konferencji
11.30–13.20 obrady I sesji niemieckiej, przewodniczy: Prof. UJ dr hab. Miłowit Kuniński
11.30–12.00 Prof. dr hab. Andrzej J. Noras (UŚ): O periodyzacji filozofii uwag kilka. Neokantyzm a postneokantyzm
12.00–12.20 dr Tomasz Kubalica (UŚ): Metafizyczny neokantyzm Johannesa Volkelta wobec postneokantyzmu
12.20–12.40 dr Marcin Furman (AP, Słupsk): Filozofia Richarda Hönigswalda jako teoria ważności
12.40–13.00 Prof. UO dr hab. Iwona Alechnowicz (UO): Czy teorię przedmiotowości Richarda Hönigswalda można uznać za ontologię?
13.00–13.20 dyskusja
13.20–13.50 przerwa kawowa
13.50–15.30 obrady I sesji rosyjskiej, przewodniczy: dr hab. Michał Bohun
13.50–14.10 Prof. PAN dr hab. Sławomir Mazurek (PAN): Rosyjski renesans
religijno-filozoficzny wobec filozofii Kanta

14.10–14.30 Prof. UWr dr hab. Jan Krasicki (UWr): Mikołaj Bierdiajew a neokantyzm
14.30–14.50 Prof. dr hab. Marek Styczyński (UŁ): Ratio a Logos: jedno czy dwoje?
14.50–15.10 mgr Łukasz Leonkiewicz (UW): Rosyjska recepcja myśli M. Heideggera na przykładzie W. Bibichina
15.10–15.30 dyskusja
15.30–16.30 obiad
16.30–18.10 obrady II sesji niemieckiej, przewodniczy: dr Tomasz Kubalica
16.30–16.50 mgr Magdalena Hoły-Łuczaj (UJ): Po co Heideggerowi Kant?
16.50–17.10 dr Anna Musioł (UŚ): Interpretacja myśli Immanuela Kanta podczas II Davoser Hochschulkursen. Ernst Cassirer – Martin Heidegger
17.10–17.30 dr Alicja Pietras (AP, Słupsk): Emil Lask: między neokantyzmem a
postneokantyzmem

17.30–17.50 dr Dorota Leszczyna (UWr): Zadania filozofii postneokantowskiej w interpretacji José Ortegi y Gasseta
17.50–18.10 dyskusja

18.10–19.30 obrady III sesji niemieckiej, przewodniczy: Prof. dr hab. Andrzej J. Noras
18.10–18.30 Prof. UWr dr hab. Radosław Kuliniak (UWr): Nicolai Hartmann a Paul Natorp. Wyciąg z Zarysu metafizyki poznania
18.30–18.50 mgr Dorota Barcik (UO): Ontologiczno-epistemologiczna perspektywa filozofii Nicolaia Hartmanna i Karla Jaspersa
18.50–19.10 dr hab. Leszek Kopciuch (UMCS): Stosunek Hartmanna do Kanta w
kontekście zagadnień aksjologiczno-etycznych

19.10–19.30 dyskusja
19.30 kolacja-bankiet

11 stycznia 2012 roku (środa)

10.30–12.10 obrady II sesji rosyjskiej, przewodniczy: dr Leszek Augustyn
10.30–10.50 mgr Aleksander Temkin (UW): Zwrot transcendentalny w późnej myśli Sołowjowa
10.50–11.10 mgr Barbara Czardybon (UJ): Rosyjski wariant neokantyzmu i
postneokantyzmu

11.10–11.30 s. dr Teresa Obolevitch (UPJPII): W stronę ontologizmu. Ewolucja twórcza Siemiona Franka
11.30–11.50 dr hab. Michał Bohun (UJ): Na Sybir Kanta!
11.50–12.10 dyskusja
12.10–12.30 przerwa kawowa
12.30–13.45 obrady IV sesji niemieckiej, przewodniczy: dr Jakub Szczepański
12.30–12.50 mgr Marta Olesik (PAN): Skończoność podmiotu jako warunek
transcendentalny. Heideggera i Deleuza lektura Kanta

12.50–13.10 mgr Andrzej Serafin (UJ): Jedyna Gwiazda Zbawienia: Heidegger w Rosenzweigowskim Międzyrzeczu
13.10–13.30 mgr Katarzyna Hamela-Dudek (UŚ): Dwa filary Cassirerowskiej
koncepcji kultury

13.30–13.45 dyskusja
13.45–15.00 obrady V sesji niemieckiej, przewodniczy: dr Alicja Pietras
13.45–14.05 mgr Magdalena Derezińska-Osiecka (UJ): Jaspersa krytyka racjonalizmu – przejawy i perspektywy
14.05–14.25 dr Jakub Szczepański (UJ): Kantyzm Szkoły Jaspersa
14.25–14.45 dr Dariusz Rymar (UŚ, Cieszyn): Jakościowe wymiary sztuki w
koncepcjach: Immanuela Kanta, Martina Heideggera i Nicolai Hartmanna

14.45–15.00 dyskusja
15.00–15.40 obiad
15.40–17.20 obrady III sesji rosyjskiej, przewodniczy: s. dr Teresa Obolevitch
15.40–16.00 dr Leszek Augustyn (UJ): Wartość bytu. Ontologizm etyczny w filozofii rosyjskiej
16.00–16.20 dr Halina Rarot (UMCS): Problem ontologizmu w traktacie filozoficznym Wasilija Rozanowa O rozumieniu
16.20–16.40 mgr Marcin Ziomek (UJ): Neokantyzm Fiodora Stiepuna
16.40–17.00 wystąpienie gościa specjalnego – канд. философ. наук Наталья
Данилкина
(БФУ им. И. Канта, Калининград): «Метафизика» и «философия» в
понимании Сергея Гессена

17.00–17.20 dyskusja
17.20–17.30 zakończenie i podsumowanie konferencji

4.8.11

TAGUNG - BILD, ABBILD UND WAHRHEIT. VON DER GEGENWART DES NEUKANTIANISNISMUS

Die Tagung dient dem Zweck, die neukantianische Diskussion über den
Wahrheitsbegriff aufzugreifen und diese im Kontext systematischer
Fragestellungen der gegenwärtigen Erkenntnistheorie und
Wissenschaftstheorie zu profilieren. Besondere Aufmerksamkeit soll in
diesem Zusammenhang den bislang nur unzureichend explizierten Bezügen
zwischen Wahrheits- und Bildbegriff gewidmet werden. Im Zentrum der
Tagung steht die Diskussion von Argumenten methodologischer,
erkenntnis- und begriffslogischer Art, die von den Neukantianern gegen
ein abbildtheoretisches Verständnis von Wahrheit entwickelt wurden.
Das Erkenntnisziel besteht darin, sich über die Anschlussfähigkeit der
neukantianischen Theoriebildung im Lichte neuerer theoretischer
Entwicklungen zu verständigen und die Gegenwartsdiskussion um
einschlägige Argumente und Unterscheidungen zu bereichern.

REFERENTEN UND REFERATE:
Christoph Demmerling (Marburg): Bilder der Wahrheit. Von der Gegenwart
des Neukantianismus

Oliver Scholz (Münster): Bild und Erkenntnis – Möglichkeiten und Grenzen
Andrzej J. Noras (Katowice): Das Erkenntnis- und Wahrheitsproblem in
der Marburger Schule

Kurt Walter Zeidler (Wien): Ernst Cassirers ästhetischer Idealismus
Maja Soboleva (Marburg): Der Begriff der Metapher bei Josef König
Stephan Nachtsheim (Siegen): Bild und Abbildung
Christian Krijnen (Amsterdam): Vom Abbild zum Begriff: Wahrheit als
Übereinstimmung des Denkens mit sich

Tomasz Kubalica (Katowice): Abbild und Wahrheit

ZEITRAUM:
Donnerstag, 1. bis Freitag, 2. September 2011

ORT:
Marburg, Deutschhausstraße 12, Raum 01A03

VERANSTALTER:
Institut für Philosophie, Philipps-Universität Marburg

VERANTWORTLICH:
Prof. Dr. Christoph Demmerling (Marburg)
Dr. Tomasz Kubalica (Katowice, Humboldtstipendiat in Marburg)

SPONSOREN:
Ursula-Kuhlmann-Fonds
Alexander von Humboldt-Stiftung
Fritz-Thyssen-Stiftung

8.2.11

DIE DENKFIGUR DES SYSTEMS. FRANZ ROSENZWEIG UND DIE DEBATTE UM DIE FORM DES DENKENS

Hermann Cohen-Archiv (Univ. Zürich) in Zusammenarbeit mit dem
Lehrstuhl für Literaturwissenschaft (Eidgenössische Technische Hochschule Zürich)

Tagung:

Die Denkfigur des Systems. Franz Rosenzweig und die Debatte um die Form des Denkens

Mittwoch, 4. Mai, bis Samstag, 7. Mai 2011
Ort: ETH Zürich

Mit Myriam Bienenstock (Tours), Pierfrancesco Fiorato (Sassari), Karen Gloy (Luzern/München), Michael Hampe (Zürich), Warren Zeev Harvey (Jerusalem), Helmut Holzhey (Zürich), Rainer-M. E. Jacobi (Bonn), Jörg Jantzen (Hamburg), Andreas Kilcher (Zürich), Christian Krijnen (Amsterdam), Benjamin Pollock (Lansing), Wilhelm Schmidt-Biggemann (Berlin), Hartwig Wiedebach (Zürich), Elliot R. Wolfson (New York).

Eröffnungsvortrag: Walther Ch. Zimmerli (Cottbus), im Collegium Helveticum, Schmelzbergstrasse 25, Mittwoch, 4. Mai, 18.00 Uhr,

die folgenden Sitzungen ab Donnerstag: Villa Hatt, Freudenbergstr. 112, ab 9.30 Uhr.

Programm

Verantwortlich: Hartwig Wiedebach.

29.1.11

TAGUNG - MARBURG VERSUS SÜDWESTDEUTSCHLAND. PHILOSOPHISCHE DIFFERENZEN ZWISCHEN DEN BEIDEN HAUPTSCHULEN DES NEUKANTIANISMUS

TERMIN:

Do. 30. Juni 2011 - Sa. 02. Juli 2011

ORT:

Die Tagung findet im Gasthaus "Ziemowit" in einem schön gelegenen Kurort namens Ustroń im Raum Katowice/Krakau statt.

REFERENTEN UND REFERATE:

M. Ferrari (Turin) – Zwei Wege des Neukantianismus: Cassirer und Rickert

S. Höger (Karslruhe) – Das Irrationale im Marburger oder Südwestdeutschen Neukantianismus

Ch. Krijnen (Tilburg) – Der Ursprung des Denkens im Marburger und südwestdeutschen Neukantianismus

T. Kubalica (Katowice) – Die Abbildtheorie im Marburger und südwestdeutschen Neukantianismus

M. de Launay (Paris) – Geschichtsphilosophie im Marburger und südwestdeutschen Neukantianismus

S. Luft (Milwaukee) – Kultur in Marburg und Baden

R. Munk (Amsterdam) – Das Unendliche bei Cohen und Cohn

A. Noras (Katowice) – Philosophiegeschichte als Problem der Marburger und südwestdeutschen Neukantianern

E.-W. Orth (Trier) – Der Neukantianismus und die Wirklichkeit als Kultur

S. Paulson (Kiel/St. Louis) – Kelsen im Spiegel der Marburger und Badener Rechtsphilosophie

H. Wiedebach (Zürich) – Hönigswalds Monadologie versus Cohens Ursprung

T. Wyrwich (München) – »Intellektualismus« versus »Primat« der praktischen Vernunft? Zu einer möglichen Spannung zwischen Hermann Cohens und Heinrich Rickerts Auffassung von Wollen und Sollen

K.-W. Zeidler (Wien) – Zur Vorgeschichte der Marburger und südwestdeutschen Schule: Die Kontroverse zwischen Trendelenburg und Kuno Fischer

STRUKTUR:

Referat - Diskussion (Angaben über die vorgesehene Redezeit erfolgen später).

SPRACHE:

Die Tagungssprachen sind deutsch und englisch

FRAGE:

Für organisatorische Fragen aller Art wenden Sie sich bitte an Dr. T. Kubalica. Informationen zur Tagung sind auch auf einer Internetseite (hier) bereitgestellt.

17.9.10

WORKSHOP "AUSSTIEG AUS DEM NEUKANTIANISMUS: PHILOSOPHIE DER SYMBOLISCHEN FORMEN ODER PHILOSOPHIE DER DIALOGIZITÄT"

Zeit: 29.-31. Oktober 2010
Ort: Philipps-Universität Marburg, Konferenzraum im Schloss
Veranstalter: Andrea Marlen Esser, Mathias Gutmann, Maja Soboleva und Michael Weingarten.

Programm:

Freitag, 29. Oktober 2010

18.00 h Begrüßungswort – Andrea Marlen Esser (Marburg)
18.30-19.15 h Der systematische Ort der Ästhetik bei Cohen und ihre Grundzüge – Tatiana Akindinova (Sankt Petersburg, Russland)
19.15-20.00 h Zur Kritik der genealogischen Ausdeutung der platonischen Ideenlehre –
Georg Mischs Kritik am Marburger Neukantianismus: Georg Misch – Michael Weingarten (Marburg)
20.15 h Abendessen

Samstag, 30. Oktober 2010

9.00-9.45 h Ein Russe in Davos 1929: Michail Bachtin im Gespräch mit dem
Neukantianismus und seinsgebundenen Denken – Vitalij Machlin (Moskau, Russland)
9.45-10.30 h Von der Kunst der Polyphonie zum Dialog der Äußerungen: Bachtins Zugang
zur Sprache – Marie-Cécile Bertau (München)
10.30-11.00 h Kaffeepause
11.00-11.45 h Die Bedeutungstheorien Mischs und Cassirers im Vergleich sowie ihre kritische Abgrenzung vom Marburger Neukantianismus – Maja Soboleva (Marburg)
11.45-12.30 h Die Funktion der Philosophie bei Ernst Cassirer – Mathias Gutmann (Karlsruhe)
13.00-15.00 h Mittagessen
15.00-15.45 h Über Walter Benjamins Wiederaufnahme der „transzendentalen Methode“ – Pierfrancesco Fiorato (Sassari/Genua)
15.43-16.30 h Walter Benjamin und der Neukantianismus – Heinrich Kaulen (Marburg)
16.30-17.00 h Kaffeepause
17.00-17.45 h Ausdruck im Medium des Geistes – Volker Schürmann (Leipzig)
17.45-19.00 h Diskussion
19.15 h Abendessen

Sonntag, 31. Oktober 2010
Abreise

13.9.10

NICOLAI HARTMANN INTERNATIONAL CONFERENCE

W dniach 19-21 lipca 2010 w Rzymie odbyła się pierwsza międzynarodowa konferencja zorganizowana przez istniejące od marca 2009 roku Nicolai Hartmann Society. Raport z konferencji dostępny jest [tutaj].